در اغلب آثاری که در جشنوارهها و رویدادهای عکاسی با موضوعات ارزشی و انقلابی ارائه میشوند، شاهد آن هستیم که نوعی پرداخت سطحی و کلیشهای موج میزند؛ در حالی که این گونه عکاسی نیاز به نگاهی عمیق و تأثیرگذارتر دارد که عکاس باید به شکلی خودآموخته و با سعی فراوان به آن دست یابد.
سعید صادقی، داور چهارمین جشنواره سراسری عکس «قابهای بهشتی» در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) گفت: برگزاری چنین جشنوارهای حداقل موجب میشود تا از رهگذر محورهای موضوعی در نظر گرفته شده در آنها، طیفی از عکاسان فعال چه در سطح کارآموز و چه حرفهای پیرامون سوژه خاصی به خلق اثر بپردازند و نوعی خط فکر در راستای ثبت لحظاتی ارزشمند و معنوی در قالب فریمهای عکس پدید آید.
وی ادامه داد: با این وجود باید گفت که فراهم آمدن زمینه برای برگزاری چنین رویدادهایی به تنهایی قادر به تحقق اهداف عالی که قصد و عزم مسئولان از برگزاری آنهاست، نیست؛ چرا که علاوه بر اشراف بر مباحث فنی و تکنیکی، اینگونه عکاسی نیاز به یک باور و شناخت عمیق معرفتی نهادینه شدن در هنرمند عکاس نیز دارد.
این عکاس پیشکسوت انقلاب و دفاع مقدس تصریح کرد: از بررسی مجموعه آثار ارسالی به دبیرخانه چهارمین جشنواره سراسری عکس «قابهای بهشتی» در دو بخش شهروندی و حرفهای، صرفنظر از اینکه برخی از آنها قابلیت و ویژگیهای خاص خود را هم به لحاظ فنی و هنری و هم از نظر پرداخت مناسب به سوژهای در راستای محورهای موضوعی این جشنواره داشتند، اما باید گفت که اغلب آنها از یک کلیشه رایج و نگاه واحد به موضوع برخوردار بودند و عکاس چندان زحمتی به خود به قصد مکاشفه و انتخاب زاویه دید مناسب و ثبت لحظههای ناب نداده است.
صادقی در ادامه گفت: اتفاقاً هدف از برگزاری چنین جشنوارههایی توجه دادن عکاسان علاقهمند به این وجه از پرداختن به سوژههای ارزشی است که محتوای یک فریم عکس را در برمیگیرد و اینکه با چه نوع نگاه و از چه زوایهای، یک هنرمند عکاس باید به آن نگاه کند تا عناصر و المانهای موجود در آن معرف و بیانگر موضوعات مطرح شده باشد.
وی افزود: با تأسف باید بگویم فقط در موارد انگشتشمار که تصور میکنم آن هم به سبب تلاش و ممارست مستمر عکاس اثر بوده است، در هیچ یک از آثار این جشنواره با وجود همه تلاش و کوششی که هنرمندان علاقهمند متحمل شدهاند، آن روح و باور و باطنی که موجب میشود چنین سوژههایی در عکاسی از سایر سوژههای عادی این هنر متمایز شوند را مشاهده نکردم.
این هنرمند عکاس تأکید کرد: البته نه در این رویداد، بلکه در بسیاری از جریانات مشابه پیرامون عکاسی از سوژههایی در مورد مقاومت و ترویج فرهنگ و ایثار و شهادت شاهد نوعی پرداخت کلیشهای و غیرمنعطف از سوی عکاسان هستیم که خروجی مثمرثمری نداشته و همه آنها را در نهایت شبیه به هم کرده است.
صادقی افزود: به طور مثال اخیراً عکسهای برخی عکاسان را که به تازگی از سوریه بازگشته بودند مشاهده کردم، اما در کمال تأسف باید بگویم پرداخت آنها به موضوعات بغرنجی همچون جبهه مقاومت در برابر گروههای تروریستی تکفیری و بحث مدافعان حرم به شکلی خیلی سطحی و دمدستی مورد نظر این دوستان قرار گرفته بود؛ در حالی که به فرض به خطر افتادن آنها و حضور در یک موقعیت جنگی، قطعاً این امکان وجود داشت که نگاه عمیقتری نسبت به این موضوعات به وجود آید.
وی در پایان گفت: تربیت نسلی از عکاسان که به چنین شناختی برسند و بتوانند نگاهی عمیق و معنادارتر به موضوعات دینی و ارزشی داشته باشند، تنها از مسیر آموزش محقق نمیشود، بلکه باید جریانی شکل بگیرد که عکاسان علاقهمند به این مقولات شخصاً با پشتکار و تجربهگرایی روی بیاورند و همواره باید این روحیه را در خودشان حفظ کنند تا به اوج توانمندی برای ثبت عکسهایی متفاوت از سوژههای خاص ارزشی برسند.